Winterse perikelen
19 augustus 2010 - Chillán, Chili
Alweer meer dan een maand geleden liepen we op het ijs van de Perito Moreno Gletsjer… Moeilijk voor te stellen hier in Salta, graadje of 30 en in de korte broek, alhoewel de eerder aangehaalde Route 40 ook hier langs loopt. Een snelle zoektocht met google maps levert een onvoorstelbare afstand op: 4000 kilometer scheiden beide steden, gelegen in hetzelfde land, aan dezelfde nationale weg!
Hier gelden overigens wel andere wetten: Elke provincie kan zijn eigen wetten opstellen (in aanvulling op de grondwet), zo hebben bijvoorbeeld de noordwestelijk gelegen provincies een wet aangenomen die het toestaat cocabladeren te verkopen en te consumeren (bijv. in thee of als een soort pruimtabak). In de overige provincies (waar de europeanen en indianen gemixt zijn in tegenstelling tot bijvoorbeeld de provincies Salta en Jujuy) is zowel het verkopen als het consumeren verboden.
Terug naar El Calafate! We waren (samen met een 40-tal anderen) de eersten van het nieuwe seizoen die de minitrekking op de gletsjer mochten beleven. Na een even indrukwekkende boottocht als een paar dagen terug gingen we in de nabijheid van de gletsjer aan land. Ook nu was de grootte van de gletsjer moeilijk te bevatten, maar dat zou weldra veranderen zodra we op het ijs stonden. Onze gids hield een indrukwekkend verhaal over de (ontstaans)geschiedenis van de gletsjer en het effect ervan op de omgeving (laat nu net aardrijkskunde mijn favoriete vak zijn geweest!).
Waar wij stonden, aan de rand van het meer, was goed te zien dat tot ca. 30 meter boven het wateroppervlak niets groeit. Dit heeft te maken met het feit dat eens in de zoveel tijd (nu om de 2 jaar) de gletsjer een natuurlijke dam vormt (zie het vorige verhaal). Het water stijgt tot een bepaald niveau, de druk op de natuurlijke dam wordt te groot en de dam breekt. Het verschil in waterniveau blijkt dus 30 meter te zijn! Een ander feitje: ook hier is de opwarming van de aarde goed zichtbaar! Goeroe Al Gore gebruikte deze gletsjer als voorbeeld in zijn bejubelde documentaire, echter hij had het fout (wat hij zeer waarschijnlijk wist…)! Door de gletjer in de zomer te filmen (met al haar afbrekende ijsmassa’s) leek het effect van de opwarming dramatisch, echter… deze gletjser is stabiel! In de winter groeit hij aan en in de zomer trekt hij zich terug. Hoe kan het anders dat de gletsjer nu om de 2 a 3 jaar het schiereiland bereikt?! Een aardige vergelijking is trouwens te trekken met het aantal verreden Elfstedentochten. Exacte cijfers heb ik even niet (geen internet hier), maar het was opvallend. Misschien toeval (warme of koude golfstromen, wel of geen el nino of el nina etc.), misschien ook niet! Een laatste feitje: de grootte van de totale gletsjer, waarvan de Perito Moreno er één is, (met uitlopers naar Chili en El Chalten) komt overigens overeen met België!
Een verschil met een paar dagen terug was dat er nu grote ijsschotsen in het meer dreven. We waren al een beetje teleurgesteld dat we deze niet hebben zien afbreken, maar de gids wist ons te vertellen dat deze schotsen zeer waarschijnlijk afkomstig waren van een ‘onderzeeër’. Een onder het wateroppervlak afgebroken stuk ijs (herinner dat ‘slechts’ 60 meter boven het wateroppervlakte uitsteekt, onder water resteert een gedeelte tot een diepte van ca. 700 meter!), gelukkig werd geen boot met toeristen geraakt! Titanic in the remake…
Voordat we de gletsjer op konden kregen we ‘crampons’ (of stijgijzers) aangemeten. Femke was bij de uitleg waarschijnlijk afgeleid door de condors die boven ons cirkelden en begon ijverig haar schoenen uit te trekken! Na een lichte verwarring van beide zijden (gids en Femke) trok Fem haar schoenen toch maar weer aan: met sokken op ijzeren spikes leek haar toch niet zo’n goed idee! Na een prachtige, maar voor ons te korte, wandeling (ondertussen gebruik makend van nieuw geleerde technieken (zoals de ‘monkey’ bij het afdalen) eindigden we, je kunt het al bijna aanvoelen, met een whisky on the rocks (vers gebikt!).
Na deze dagvullende excursie volgde een nieuwe excursie: de busreis van El Calafate naar San Martin de los Andes. Een trip van 40 uur, met als aanvangstijdstip 03:00u… Brak van de gebroken nacht begonnen we aan de nachtelijke wandeling naar het busstation en namen we met pijn in ons hart afscheid van deze bijzondere omgeving. De komende busreis hield ondermeer in dat we 3 keer moesten overstappen en dat we niet zeker waren van de overstap in Bariloche, simpelweg omdat dat in El Calafate geregeld kon worden (nationaal vs. regionaal…). Gelukkig hadden we daar een meer dan uitstekend adres waar we op terug konden vallen, mochten we de aansluiting (als die er al was) niet halen. We hielden geen rekening met het feit dat we op één van de andere overstappunten zoveel vertraging konden krijgen dat we de overstap zouden missen…
De eerste overstap in Rio Gallegos ging prima, waarna we met een amicale Argentijn een lang gesprek hebben moeten voeren. Zijn hele leven trok aan ons voorbij nadat hij begrepen had dat Femke pedagoge is: zijn scheiding, kind, nieuwe geliefde incl. liefdesleven, maar hij had ook een goede tip voor ons: het restaurant in San Martin… hetzelfde restaurant waar ik de voedselvergiftiging op liep!
Sindsdien heb ik in restaurants vooral voor de pastagerechten gekozen, maar vandaag moet daar verandering in gebracht worden, want Tjeerd heeft van ons ‘geeist’ dat we zijn favoriete restaurant in Salta zouden bezoeken. Dat wordt dus vanavond en laat het favoriete gerecht nu een ‘chorrusco de filet’ zijn: ik ben benieuwd! Update: inmiddels hebben we beiden genoten van het heerlijke vlees! Dank voor deze geweldige tip Tjeerd!
Even terug naar de rit: onze reisgenoot stapte gelukkig bij de volgende stop uit, waarna we eindelijk konden proberen de slapeloze nacht in te halen. Dit lukte maar moeilijk en waarschijnlijk was dit de oorzaak dat ik maar weinig creatief kon denken toen bleek dat de 2,5 uur overstaptijd als sneeuw voor de zon was verdwenen. Het leek erop dat we in Comodoro Rivadivia zouden moeten overnachten… De gedachte om een slaapplek te regelen in de avond, een nieuwe rit te moeten boeken en ook proberen het geld terug te krijgen van de maatschappij die verantwoordelijk was voor de vertraging stemde me niet vrolijk. Het zien van licht aan de horizon stemde me vrolijker, maar na eerder een andere stad voorbij gereden te zijn probeerde ik mijn enthousiasme te temperen. Na 10 minuten bleek dit terecht: het licht bleek afkomstig van een politiepost, één van de vele in Argentinië, wat betekende dat we minimaal een kwartier extra vertraging zouden oplopen. Ongelofelijk al die controleposten in het land en waarvoor?
Om een langdradig verhaal iets korter te maken: we hebben de overstap alsnog gehaald! Misschien was het mijn vraag aan de buschauffeurs bij de politiestop, maar bij aankomst kwam een behulpzame busterminal medewerker naar ons toegesneld. Hij hielp ons met het overladen van de bagage en ook de bus die ons naar Bariloche zou brengen stond nog te wachten! Alle andere keren vertrokken de bussen stipt op tijd: ons geluk bleek niet op te kunnen!
Ook in Bariloche bleek een overstap mogelijk, waarbij we een gedeelte van de ‘Route de Siete Lagos’ (zeven meren route) konden afleggen. Een prachtige rit, waarbij het de bergmassieven reflecteerden in de prachtige, diepblauwe, lang gestrekte meren. We hebben onszelf beloofd ooit deze route per fiets af te leggen, hierbij een reminder daaraan!
In San Martin de los Andes troffen we een vervelend lang doordrammende hosteleigenaar. Gelukkig hebben we hem kunnen afwimpelen, want van onze toekomstige Australische vrinden begrepen we later dat het niet helemaal pluis was in zijn hostel. Na een bezoek aan de ‘tourist information’ (overigens in heel Argentinië altijd prima voor elkaar) vonden we snel ons hostel en konden we eindelijk onze benen strekken, maar niet voordat we heerlijk hadden gegeten… Over de daarop volgende dagen kan ik heel kort zijn: ik heb vooral ons gehorige, afgetimmerde ‘hok’ gezien. Femke heeft een paar aardige wandelingen gemaakt en een mooi ritje te paard met een (van oorsprong) indiaan. Deze had meer kaas gegeten van paardrijden dan van foto’s maken of Femke moet gevraagd hebben een foto van haar te maken. Misschien vatte hij haar op als ‘het paard’, want alleen Femke’s benen staan op de foto J.
Na het bezoek van de ambulancezusters en het medicijn tegen de allergische reactie herstelde ik snel en konden we eindelijk de oversteek naar Chili (Pucón) maken. Ditmaal vetrok de bus om 6 uur ’s ochtends, jaja reizen betekent niet elke dag uitslapen! Na de nodige formaliteiten bij de grens en nieuwe stempels in ons paspoort kwamen we aan in Pucón: het dorp met vele thermale baden in de nabijheid: hier hadden we al weken naar uitgekeken! In de bus meenden we een ander Nederlands stel te hebben gezien, maar bij het uistappen bleek Sarah een wel erg sterk Australisch accent te hebben. Het lag niet aan ons, velen hadden haar al voor Nederlandse aangezien!
Het toeval wou dat zij naar hetzelfde hostel gingen als wij hadden uitgezocht op internet, middels de meer dan prima site voor reizigers: tripadvisor! Zij hadden al een eerdere top ervaring met het hostel en dat kwam overeen met de lovende reacties op internet, dus dat zat wel goed! Nadat Sarah en Sean een warm welkom werd geheten door het gezin (het was meer een ‘casa de familia’ (vrij vertaald: huis van de familie), werden ook wij warm ontvangen. Hier beging ik een kleine fout: ik was even vergeten dat we niet meer in Argentinië waren… Aangepast als ik ben aan de gebruiken hier in Zuid-Amerika dacht ik dat ik ook de padre familias wel een vriendschappelijke zoen kon geven, maar dat ging bij hem niet van harte. Het bleek dat alleen Argentijnse mannen elkaar zoenen J. In Bariloche kon ik me nog aardig redden uit de vreemde situatie die ontstond toen ik een nieuwe gast in onze casa de familia begroette. Terwijl ik de noord-europese groet bracht: lang uitgestrekte arm (heerlijk koud), kwam deze gast er warm overheen met een stevige knuffel en dito zoen. Nadat zijn vriendin binnen was gekomen en mij maar één keer zoende stond ik erop dat ik drie keer gezoend wilde worden: fijne uitwisseling van culturen! In Pucón echter was er geen redden meer aan en werd de situatie door 2 boeren met kiespijn weggelachen.
Na een lunch met Sarah en Sean gedeeld te hebben (zij namen ons mee naar een typisch Chileens cafeetje met streekgerechten) hebben we een heerlijke strandwandeling gemaakt: genietend van zowel het uitzicht over het meer als ook het fascinerende uitzicht op de vulkaan. Prachtig in het wit gehuld, terwijl de omliggende bergen geen sneeuw droegen. Magnifiek, maar helaas hebben we hiervan geen foto… Ditmaal kwam van uitstel afstel, want de dagen erna werd de vulkaan aan het zicht onttrokken door laag hangende bewolking.
Die avond hebben we onder het genot van een wijntje bijgepraat met het Australische koppel, alsof we elkaar al jaren kenden. Het klonk ons dan ook helemaal niet vreemd in de oren toen we uitgenodigd werden om ze op te komen zoeken in Valle las Trancas. Nabij een skigebied(je) hadden ze een cabaña (chalet in goed nederlands) gehuurd gedurende het skiseizoen. In deze cabaña hadden ze nog een kamer vrij voor verhuur om zo de kosten te kunnen drukken. Een heerlijk vooruitzicht om nog een paar dagen te kunnen skiën, jullie zullen niet raar op kijken dat we het aanbod dankbaar aangenomen hebben!
Sean en Sarah vertrokken de volgende dag. Het weer was omgeslagen van strak blauwe luchten naar donkere wolken en een stevig briesje. Zowel de dreiging van de bewolking als de aanwakkerende wind maakte ons besluiteloos. We wilden graag weer een mountainbike ritje maken, mogelijkheden te over en een aantrekkelijk terrein, maar dat weer… Met de pittige rit in Puerto Madryn nog scherp op het netvlies kwamen we tot een besluit: we keken het nog even aan J. Nadat het weer het volgende uur alleen maar verslechterde kozen we voor een meer ontspannen activiteit: het baden in thermisch water! Een lijnbus voerde ons langs 3 locaties met baden. We kozen het meest natuurlijke oord: heerlijk baden in de openlucht, terwijl de regen gestaag bleef vallen en de buitentemperatuur niet boven de 5 graden uitkwam (althans zo voelde het!). Kortom: een genot na een weekje op bed!
De dag daarna stond een bezoek aan één van de nationale parken in de omgeving op het programma. Weer gewoon lekker met de lijnbus allerlei dorpjes aandoend: reizend in het hart van de samenleving! Nadat in het laatste dorpje voor de entree naar het park ook de laatste Chileen uitgestapt was, waren wij de enige overgebleven passagiers. Bij aankomst bij het nationaal park bleek dat wij deze dag de enige bezoekers waren, niet zo heel gek gezien het weer: het miezerde een beetje met uitzicht op slechter weer. Met onze volledige weersbestendige kleding aan leek ons dat een niet te groot probleem. In het park maakten we een prachtige wandeling, waarbij de ondergrond langzaam veranderde van modder, naar natte sneeuw, naar sneeuw naarmate we hoger kwamen. Daar boven met prachtige vergezichten, deels verijsde watervallen en ongerepte sneeuw waren we weer in ons element. Het enige dat ontbrak en ons ook opbrak was de afwezigheid van de zon. Het miezeren veranderde namelijk langzaam in regen en in combinatie met een aantrekkende wind maakte het een erg frisse aangelegenheid. Ons doel, de lagunas (meren) hebben we weten te bereiken, maar van de schoonheid konden we niet echt genieten omwille van de tijd (we moesten op tijd terug zijn om de laatste bus terug te halen) en de kou. Na een snelle afdaling kwamen we een uur te vroeg bij de entree en werden we na een half uur buiten te hebben gewacht binnen gelaten in de rangershut. Helaas ontbrak hier binnen de verwarming, maar het uizicht op een heerlijk warme douche in het hostel vergoede veel (op dat moment). In het hostel keerde de kou weer terug nadat bleek dat van een warme douche geen sprake was…
De volgende dag ben ik op bed gebleven om nog een beetje aan te sterken. Die wandeling bleek (hoe gek ook) iets teveel van het goede. Femke had na de koude douche behoeft aan wat warmte en bezocht één van de andere thermische oorden. De volgende dag vertrokken we naar het chalet van S&S. We hadden weer een behoorlijke rit voor de boeg en ook in Chillan wisten we niet of en waar we de overstap moesten halen naar Valle las Trancas.
Aangezien Valle las Trancas vooral bestaat uit chalets, skiverhuur en mini-markets kregen we van Sarah de tip om in Chillan inkopen te doen bij de Jumbo. Mij wel bekend, maar dit was een groot uitgevallen Carrefour aan de rand van de stad: een immense parkeerplaats en zo al niet grotere (super)markt. Dit verschijnsel zouden we vaker tegenkomen in Chili, vaker nog gecombineerd met grote elektronicazaken, modewinkels en doe-het-zelf markten. Kortom, de Chileense vertaling van een mall. Gelukkig hebben we in Nederland ingezien dat het creëren van dergelijke megacentra op een industrieterrein buiten de stad een leegloop van de historische binnensteden (ook wel openbare musea) zou opleveren.
In Chillan werden we voor het eerst nagestaard met onze volle bepakking. Dat het stadje niet veel bezoekende toeristen over de vloer kreeg bleek ook toen we, na een 5-tal blokken gelopen te hebben van het busstation, voor een gesloten deur van de VVV strandden. Gelukkig kregen we Sarah aan de lijn (dat was die dag al een paar keer mislukt) en zij wist ons te vertellen dat de bus naar de Valle (vallei) naast de Jumbo vertrok. Na in vloeiend spaans… de richting te hebben gevraagd bleken we voor een nieuwe opgave te staan. We moesten een collectivo (een gedeelde taxi) zien te bemachtigen. We hadden er al velen zien rijden (deze taxi’s rijden een vaste route), maar welke naar de Jumbo ging? Na een paar keer vragen ging ook dit voorspoedig en voor we het wisten stonden we met 2 winkelwagens (één voor de boodschappen en één voor de tassen) midden in de enorme supermarkt. Ondertussen een illusie armer, want bij het bezoek aan de busterminal werd ons resoluut vertelt dat we weer bij een andere terminal moesten zijn voor de regionale bussen… Achteraf bleek dit niet zo te zijn, dat had een hoop gezoek en stress gescheeld.
We beperkten onze aankopen, omdat we niet met al teveel spullen de komende trip door de stad en met de bus wilden maken. Na foto’s van S&S gezien te hebben wat zij allemaal meegesleept hadden, hadden we nog wel een kar vol kunnen laden. In Santiago hadden ze voor wat extra bijverdienste tijdens de wintermaanden een masseertafel weten te regelen (Sarah is fysiotherapeute). Met backpacks, snowboard uitrusting en voor een week voedsel was dit een indrukwekkende hoeveelheid bagage! Zij hadden echter de luxe over te stappen in het busstation naast de Jumbo, wij konden op zoek naar het andere (regionale) busstation… Het begon al iets te schemeren en na een nieuw taxiritje en een paar blokken lopen bleek dat de enige maatschappij die op Valle las Trancas reed gesloten. De laatste bus was net vertrokken wist een hulpvaardig heer te vertellen, maar hij wist ook dat een bus uit Santiago met bestemming Valle las Trancas nog langs zou komen. Echter zou deze niet stoppen op de terminal, hoe logisch, maar aan de overkant langs de weg. Enigszins sceptisch en zonder kaartje waren we al een plan B aan het opstellen, maar met een vertraging van een kwartier verscheen de bus dan toch en na een uurtje zitten konden we onze spullen tegen een uurtje of negen ’s avonds droppen in de cabana: wat een dag!
Komen jullie ook maar even bij van dit verhaal, we hopen spoedig een geheel ander verhaal te posten.
Tot lezens!
Jeroen
PS: een verwijzing naar de links met de fantastische vertelling van Herman Finkers volgt pas over 2 verhalen, maar hierbij dus alvast tijd voor een Oosterse inburgering!